عرق سرد نشانه چیست؟ علل و درمان

اگر در هنگام تعریق احساس سرما یا لرز دارید و می خواهید بدانید آیا این نوع تعرق، عرق سرد است یا خیر، و در صورتی که به آن دچار هستید چه باید بکنید، خواندن این مطلب را به شما توصیه می کنیم.

در این مقاله آنچه در مورد نشانه ها، علل و درمان عرق سرد میخواهید را خواهید یافت، و همچنین با تفاوت های عرق سرد با عرق شبانه و تعریق بیش از حد اولیه نیز آشنا خواهید شد.

مدت زمان تقریبی مطالعه این مطلب، 10 دقیقه است.

عرق سرد چیست؟

عرق سرد به تعریق ناگهانی ای گفته می شود که در اثر گرما یا فعالیت بدنی ایجاد نشده است. بلکه این نوع تعریق در پاسخ بدن به استرس (فیزیکی یا ذهنی) و برخی مشکلات زمینه ای ایجاد می شود. به عبارت دیگر می توان گفت عرق سرد، می تواند پاسخ بدن به قرارگیری در شرایطی باشد که به آنها اصطلاحا موقعیت های جنگ یا گریز (fight or flight response) گفته می شود.

علائم و نشانه های عرق سرد

اصلی ترین تفاوت عرق سرد با تعریق طبیعی این است که عرق سرد بدون ارتباط با دمای هوا یا فعالیت بدنی، و به ناگهان اتفاق می افتد. این نوع عرق ممکن است با حس لرز و سرما همراه باشد. همچنین، چنانکه عرق ناشی از شرایط استرس یا شوک باشد می تواند همراه با علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تنفس سریع، و خشکی دهان باشد.

علل اصلی عرق سرد

عرق سرد می تواند علل متفاوتی داشته باشد. اقدامات لازم در هر مورد نیز به شناخت درست علت زمینه ای آن بستگی دارد. یکی از موارد کمک کننده به تشخیص علت زمینه ای، توجه به دیگر علائم همراه با آن وضعیت است. در زیر به برخی از مهم ترین علت های عرق سرد به همراه نشانه های جانبی آن ها اشاره شده است:

ترس و اضطراب

ترس و اضطراب، مثال هایی از شرایط استرس هستند. از ترس های ناگهانی تا اضطراب های روزمره ممکن است باعث ایجاد عرق سرد شوند.

شوک

در اینجا منظور از شوک، جریان خون بسیار پایین به مغز و دیگر اندام های حیاتی بدن است. جریان خون کم، اکسیژن و مواد غذایی کمی به مغز می رسانند، و در نتیجه بدن در حالت استرس قرار می گیرد.

از علائم دیگر شوک می توان به ضربان قلب تند، تنفس سریع، رنگ پریدگی، احساس ضعف، تهوع و استفراغ، و گیجی اشاره کرد.

عفونت

هر عفونتی که باعث تب شود می تواند باعث عرق سرد نیز بشود. همچنین موارد شدید عفونت که با نام سپسیس (sepsis) شناخته می شوند نیز می توانند باعث شوک و در نتیجه عرق سرد شوند. از علائم دیگر عفونت و سپسیس می توان به تب بالا، لرز، تنفس سریع، گیجی، نبض بالا، یا از دست رفتن هوشیاری اشاره کرد.

تهوع و سرگیجه

از علائم تهوع و سرگیجه شدید می توان به تاری دید، مشکل در راه رفتن، ضعف یا بی حسی، و مشکل در صحبت کردن اشاره کرد.

سنکوپ

سنکوپ به معنای افت ناگهانی فشار خون است که معمولا منجر به غش کردن نیز می شود. عوامل مختلفی می توانند باعث سنکوپ شوند، از جمله از دست رفتن آب بدن، گرمای زیاد، جمع شدن خون در اندام های تحتانی، خستگی زیاد، و برخی مشکلات قلبی.

منوپوز

علاوه بر علائمی مانند گرفتگی، عرق سرد نیز می تواند از نشانه های فیزیکی قابل توجه همراه با منوپوز باشد.

جراحت

درد و شوک ناشی از جراحت های بزرگ (مانند شکستگی یا قطع عضو)، می تواند به عرق سرد منجر شود.

میگرن

در برخی افراد در هنگام وقوع میگن نیز عرق سرد اتفاق می افتد.

حمله قلبی

حمله قلبی نیز از موارد مهمی است که گاهی می تواند با نشانه عرق سرد ظاهر شود. دیگر نشانه های همراه این وضعیت می توانند شامل درد یا فشار در ناحیه سینه، گردن یا بازو باشند.

تنگی نفس

تنگی شدید نفس، به دلیل آنکه سبب کاهش اکسیژن رسانی به مغز می شود، واکنش های مربوط به استرس (از جمله عرق سرد) را راه اندازی می کند. علائم دیگر این نوع تنگی نفس شامل خستگی بدون فعالیت بدنی است.

گلوکز پایین خون (هایپوگلایسمی)

این وضعیت در افراد مبتلا به دیابت نسبتا شایع است. مغز، نسبت به کمبود گلوکز مانند وضعیت کمبود اکسیژن حساس است و آن را یک وضعیت اورژانسی می داند. در این وضعیت نیز عرق سرد می تواند اتفاق بیفتد.

درمان عرق سرد

برای درمان عرق سرد باید دانست که این نوع تعریق از نوع ثانویه است. (برای مطالعه مطلب مربوط به تفاوت تعریق زیاد اولیه و ثانویه اینجا را کلیک کنید). بنابراین، درمان عرق سرد می بایست از طریق شناخت و برطرف کردن علت زمینه ای آن انجام شود.
به طور مثال، اگر علت عرق سرد از تنگی نفس بوده باشد، کمک به تنفس طبیعی فرد و دریافت اکسیژن کافی می تواند عرق سرد وی را از بین ببرد.
به عبارت دیگر، مانند دیگر انواع تعریق ثانویه، خود عرق مشکل نیست، بلکه نشانه وجود یک مشکل است.
توجه به این نکته مهم است که عرق سرد ممکن است نشان دهنده شرایط اورژانسی باشد (مانند حمله قلبی)

تفاوت عرق سرد با تعریق بیش از حد (هایپرهیدروزیس)

همانطور که گفته شد، تشخیص نوع تعریق، در انتخاب درمان مناسب آن کلیدی است. اگر تعریق به طور مقطعی و ناگهانی ایجاد شده و همراه با علائم شوک، استرس و شرایط بحرانی است، ماهیت ثانویه دارد و می بایست علت زمینه ای آن درمان شود.
از طرف دیگر، اگر تعریق از سنین پایین شروع شده، تقریبا به طور همیشگی وجود دارد (یا حداقل برای مدت طولانی، بیش از سه بار در هفته اتفاق می افتد) و الزاما در اثر شرایط استرس آور بروز پیدا نمی کند، تعریق بیش از حد (هایپرهیدروزیس) اولیه است و می توان آن را به راحتی با روش یونتوفورزیس درمان کرد.